DAMAR AĞRISI
Ayaqda damar ağrısının səbəbləri, əlamətləri və qarşısının alınması yolları haqqında ətraflı məlumat.
Damar ağrısı: səbəbləri, əlamətləri və qarşısının alınması yolları
İnsanlar həyatları boyu müxtəlif fiziki narahatlıqlarla qarşılaşırlar və onlardan biri də damar ağrısıdır. Bu problem adətən ani şəkildə başlamır, əksinə, zamanla inkişaf edir. Əvvəlcə yalnız uzun bir iş gününün sonunda hiss olunan yüngül narahatlıq kimi görünə bilər. Ancaq damar ağrısı zaman keçdikcə daha kəskin xarakter alaraq, gecələr və istirahət anlarında belə insanı narahat etməyə başlayır.
İnsanlar həyatları boyu müxtəlif fiziki narahatlıqlarla qarşılaşırlar və onlardan biri də damar ağrısıdır. Bu problem adətən ani şəkildə başlamır, əksinə, zamanla inkişaf edir. Əvvəlcə yalnız uzun bir iş gününün sonunda hiss olunan yüngül narahatlıq kimi görünə bilər. Ancaq damar ağrısı zaman keçdikcə daha kəskin xarakter alaraq, gecələr və istirahət anlarında belə insanı narahat etməyə başlayır.
Damar ağrısı nə ilə bağlıdır?
Damar ağrısı çox zaman səthi görünən, lakin arxasında ciddi problemləri gizlədən bir əlamətdir. Ən çox rast gəlinən səbəb varikoz damar genişlənməsidir. Bu vəziyyətdə damarlar genişlənir, elastikliyini itirir və qan axını pozulur. Əgər damar ağrısı daha intensiv və yanma, sancma kimi hisslərlə müşayiət olunursa, bu, tromboflebit kimi daha təhlükəli damar iltihabı ilə əlaqəli ola bilər. Bu halların vaxtında müalicəsi həyat və sağlamlıq baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Damar ağrısı çox zaman səthi görünən, lakin arxasında ciddi problemləri gizlədən bir əlamətdir. Ən çox rast gəlinən səbəb varikoz damar genişlənməsidir. Bu vəziyyətdə damarlar genişlənir, elastikliyini itirir və qan axını pozulur. Əgər damar ağrısı daha intensiv və yanma, sancma kimi hisslərlə müşayiət olunursa, bu, tromboflebit kimi daha təhlükəli damar iltihabı ilə əlaqəli ola bilər. Bu halların vaxtında müalicəsi həyat və sağlamlıq baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Damar ağrısının genetik səbəbləri
Tibb mütəxəssislərinin fikrincə, damar ağrısının yaranmasında genetik amillər əsas rol oynayır. Əgər ailədə hər iki valideyn damar genişlənməsi və damar problemlərindən əziyyət çəkirsə, bu zaman övladda damar ağrısı ilə müşayiət olunan problemlərin yaranma ehtimalı 89%-ə qədər yüksəlir. Valideynlərdən yalnız birində bu cür xəstəlik varsa, bu halda risk 47% civarında olur.
Bu fakt onu göstərir ki, damar ağrısı təkcə həyat tərzi və xarici amillərlə deyil, həm də irsi faktorlarla birbaşa əlaqəlidir. Buna görə də belə hallar ailə tarixçəsi olan insanlarda daha diqqətlə izlənilməlidir.
Tibb mütəxəssislərinin fikrincə, damar ağrısının yaranmasında genetik amillər əsas rol oynayır. Əgər ailədə hər iki valideyn damar genişlənməsi və damar problemlərindən əziyyət çəkirsə, bu zaman övladda damar ağrısı ilə müşayiət olunan problemlərin yaranma ehtimalı 89%-ə qədər yüksəlir. Valideynlərdən yalnız birində bu cür xəstəlik varsa, bu halda risk 47% civarında olur.
Bu fakt onu göstərir ki, damar ağrısı təkcə həyat tərzi və xarici amillərlə deyil, həm də irsi faktorlarla birbaşa əlaqəlidir. Buna görə də belə hallar ailə tarixçəsi olan insanlarda daha diqqətlə izlənilməlidir.
Damar ağrısını yaradan digər səbəblər
Damar ağrısının yaranmasına səbəb olan digər amillər də mövcuddur. Ən çox rast gəlinən səbəblər arasında aşağıdakılar yer alır:
Damar ağrısının yaranmasına səbəb olan digər amillər də mövcuddur. Ən çox rast gəlinən səbəblər arasında aşağıdakılar yer alır:
- Peşə fəaliyyəti: Ayaqüstə və ya uzun müddət oturaq vəziyyətdə çalışan insanlar (məsələn, müəllimlər, cərrahlar, satıcılar, sürücülər və s.) damar ağrısı baxımından risk qrupuna daxildirlər.
- Hərəkətsiz həyat tərzi: 30 dəqiqə eyni vəziyyətdə oturmaq ayaqda qanın toplanmasına və damar ağrısına səbəb ola bilər. Bu zaman ayaqlarda qan həcmi normadan 300 ml artıq olur.
- Artıq çəki: Bədən çəkisinin normadan artıq olması venalara əlavə yük salır və damar divarlarının zəifləməsinə səbəb olur.
- Hormon pozğunluqları: Xüsusilə qadınlarda hamiləlik və hormonal dəyişikliklər dövründə damar ağrısı daha çox müşahidə edilir.
- Stress və emosional gərginlik: Damar sisteminə mənfi təsir göstərərək, qan dövranını zəiflədir.
- Hündür daban ayaqqabılar: Uzun müddət bu cür ayaqqabı geyinmək damar divarlarının funksiyasını pozur və damar ağrısını artırır.
- Tez-tez səyahətlər: Uzun müddətli aviauçuşlar və avtomobil səyahətləri zamanı hərəkətsizlik damarların fəaliyyətinə mənfi təsir edir.
Damar ağrısının patofiziologiyası
Damar ağrısı venoz sistemin normal fəaliyyətinin pozulması nəticəsində yaranır. Damarların divarları nazilir, elastikliyini itirir və bəzən damar daxilində qan durğunluğu meydana gəlir. Bu zaman iltihabi proseslər başlayır və qan qatılığı artdığından damar divarına təzyiq güclənir. Bu da nəticədə ağrı hissinə səbəb olur. Əgər bu proseslər vaxtında nəzarətə alınmasa, venalar daha da genişlənir, damar strukturu zədələnir və xəstəlik daha da ağırlaşır.
Damar ağrısı venoz sistemin normal fəaliyyətinin pozulması nəticəsində yaranır. Damarların divarları nazilir, elastikliyini itirir və bəzən damar daxilində qan durğunluğu meydana gəlir. Bu zaman iltihabi proseslər başlayır və qan qatılığı artdığından damar divarına təzyiq güclənir. Bu da nəticədə ağrı hissinə səbəb olur. Əgər bu proseslər vaxtında nəzarətə alınmasa, venalar daha da genişlənir, damar strukturu zədələnir və xəstəlik daha da ağırlaşır.
Damar ağrısının təhlükəli fəsadları
Əgər damar ağrısı ilkin mərhələdə müalicə olunmazsa, zamanla bir sıra ciddi fəsadlara səbəb ola bilər:
Damar ağrısı necə aradan qaldırılır?
İnsanların əksəriyyəti damar ağrısı hiss etdikdə ilkin olaraq maz və gellərdən istifadə edirlər. Bu vasitələr lokal olaraq müvəqqəti rahatlıq yaratsa da, əsas problemi kökündən həll etmir. Çünki bu preparatlar yalnız səthi təsir göstərir, dərin venalarda baş verən dəyişikliklərə təsir etmir.
Bu səbəbdən damar ağrısı hiss edildiyi anda fleboloqa – damar həkiminə müraciət etmək vacibdir. Xəstəliyin ilkin mərhələlərində müalicə daha sadə və effektiv olur. Gecikmiş hallarda isə cərrahi müdaxilə qaçılmaz ola bilər.
Damar ağrısından qorunmaq üçün profilaktik tədbirlər
Damar ağrısının qarşısını almaq üçün mütəxəssislər bir sıra profilaktik tədbirləri tövsiyə edirlər:
Damar ağrısı heç vaxt kiçik simptom kimi qiymətləndirilməməlidir. Bu narahatlıq arxasında ciddi damar pozuntuları gizlənə bilər. Müntəzəm həkim nəzarəti, düzgün həyat tərzi və profilaktik tədbirlər vasitəsilə damar ağrısı ilə mübarizə aparmaq mümkündür. Xüsusilə erkən mərhələlərdə görülən tədbirlər, gələcəkdə cərrahi müdaxilənin qarşısını ala bilər və sağlamlığınızı qorumağa kömək edər.
Əgər damar ağrısı ilkin mərhələdə müalicə olunmazsa, zamanla bir sıra ciddi fəsadlara səbəb ola bilər:
- Ayaq damarlarının partlaması
- Trofiki yaraların əmələ gəlməsi
- Qan laxtalanması (tromboz)
- Damarların tam tıxanması
Damar ağrısı necə aradan qaldırılır?
İnsanların əksəriyyəti damar ağrısı hiss etdikdə ilkin olaraq maz və gellərdən istifadə edirlər. Bu vasitələr lokal olaraq müvəqqəti rahatlıq yaratsa da, əsas problemi kökündən həll etmir. Çünki bu preparatlar yalnız səthi təsir göstərir, dərin venalarda baş verən dəyişikliklərə təsir etmir.
Bu səbəbdən damar ağrısı hiss edildiyi anda fleboloqa – damar həkiminə müraciət etmək vacibdir. Xəstəliyin ilkin mərhələlərində müalicə daha sadə və effektiv olur. Gecikmiş hallarda isə cərrahi müdaxilə qaçılmaz ola bilər.
Damar ağrısından qorunmaq üçün profilaktik tədbirlər
Damar ağrısının qarşısını almaq üçün mütəxəssislər bir sıra profilaktik tədbirləri tövsiyə edirlər:
- Aktiv fiziki həyat tərzi: Üzgüçülük, piyada gəzmək və yüngül idman növləri venoz dövranı yaxşılaşdırır.
- Duruşun tez-tez dəyişdirilməsi: Eyni vəziyyətdə uzun müddət qalmamaq və hər 2-3 saatdan bir bədən vəziyyətini dəyişmək damar ağrısını azalda bilər.
- Ayaqları bir-birinin üzərinə aşırmamaq: Bu vərdiş damarların sıxılmasına və qan axınının zəifləməsinə səbəb olur.
- Düzgün qidalanma: Yaşıl alma, kələm, sitrus meyvələri və dəniz məhsulları ilə zəngin rasion damar sağlamlığı üçün faydalıdır.
- İsti prosedurlardan çəkinmək: Sauna və isti vannalar varikozlu insanlarda damar ağrısını gücləndirə bilər. Bu cür prosedurlar qanın toplanmasına və venaların yüklənməsinə səbəb olur.
Damar ağrısı heç vaxt kiçik simptom kimi qiymətləndirilməməlidir. Bu narahatlıq arxasında ciddi damar pozuntuları gizlənə bilər. Müntəzəm həkim nəzarəti, düzgün həyat tərzi və profilaktik tədbirlər vasitəsilə damar ağrısı ilə mübarizə aparmaq mümkündür. Xüsusilə erkən mərhələlərdə görülən tədbirlər, gələcəkdə cərrahi müdaxilənin qarşısını ala bilər və sağlamlığınızı qorumağa kömək edər.