DAMARDA
TROMB
TROMB
Damarda tromb – bu, damar daxilində yaranan qan laxtasıdır və ciddi fəsadlara səbəb ola biləcəyindən vaxtında müdaxilə tələb olunur.
Damarda tromb niyə yaranır?
Qan damarlarının daxilində və ya ürək kameralarında yaranan bərk qan laxtası tibbi dildə tromb adlandırılır. Damarda tromb problemi ilə qarşılaşdıqda, onun əmələgəlmə səbəblərini aşağıdakı kimi təsnif etmək olar:
Qan damarlarının daxilində və ya ürək kameralarında yaranan bərk qan laxtası tibbi dildə tromb adlandırılır. Damarda tromb problemi ilə qarşılaşdıqda, onun əmələgəlmə səbəblərini aşağıdakı kimi təsnif etmək olar:
- Qanın laxtalanma funksiyasının pozulması – bu hal genetik irsi meyillər və ya autoimmun xəstəliklər fonunda baş verə bilər.
- Damar divarının daxili qatında baş verən zədələnmələr – bu zədələnmələr infeksiyalar, travmalar və cərrahi müdaxilələrlə əlaqədar ola bilər.
- Ürək və damar sistemi xəstəlikləri – məsələn, damar genişlənməsi, ürək ritminin pozulması və ya azhərəkətli həyat tərzi nəticəsində qan dövranında yavaşlama damarda tromb riskini artırır.
Damarda tromb və risk faktorları
Artıq çəki, siqaret və spirt istifadəsi, yaşla bağlı dəyişikliklər bu problemi şərtləndirən amillərdəndir. 65 yaşdan yuxarı insanlarda damarda tromb hallarına daha tez-tez təsadüf olunur.
Hormonal dərmanlar qəbul edən və ya yeni doğmuş qadınlarda da bu vəziyyət müşahidə edilə bilər. Hamiləlik zamanı isə dölün damarları sıxması nəticəsində qan axını çətinləşir, bu da durğunluğa və damarda tromb riskinə səbəb olur.
Bundan başqa, uzun müddətli avtomobil və ya təyyarə səfərləri, tez-tez venadaxili iynə tətbiqləri damarda tromb yaranmasına səbəb ola bilər.
Artıq çəki, siqaret və spirt istifadəsi, yaşla bağlı dəyişikliklər bu problemi şərtləndirən amillərdəndir. 65 yaşdan yuxarı insanlarda damarda tromb hallarına daha tez-tez təsadüf olunur.
Hormonal dərmanlar qəbul edən və ya yeni doğmuş qadınlarda da bu vəziyyət müşahidə edilə bilər. Hamiləlik zamanı isə dölün damarları sıxması nəticəsində qan axını çətinləşir, bu da durğunluğa və damarda tromb riskinə səbəb olur.
Bundan başqa, uzun müddətli avtomobil və ya təyyarə səfərləri, tez-tez venadaxili iynə tətbiqləri damarda tromb yaranmasına səbəb ola bilər.
Damarda tromb hansı əlamətlərlə özünü göstərir?
Bu vəziyyətdə adətən bir ayaqda şişkinlik meydana çıxır. Bununla yanaşı, ağrı, qıcolmalar və damar istiqamətində qızartı müşahidə oluna bilər. Qızartı zonasında istilik hissi də mümkündür.
Damarda tromb hansı fəsadlara yol aça bilər?
Tromb böyüyərək damar mənfəzini tıxaya və ya yerindən qoparaq qan axını ilə digər orqanlara gedə bilər. Bu hal "tromboemboliya" adlanır. Nəticədə beyin damarlarında insult, ürək damarlarında infarkt və ya ətraflarda qanqrena yaranması mümkündür.
Bu vəziyyətdə adətən bir ayaqda şişkinlik meydana çıxır. Bununla yanaşı, ağrı, qıcolmalar və damar istiqamətində qızartı müşahidə oluna bilər. Qızartı zonasında istilik hissi də mümkündür.
Damarda tromb hansı fəsadlara yol aça bilər?
Tromb böyüyərək damar mənfəzini tıxaya və ya yerindən qoparaq qan axını ilə digər orqanlara gedə bilər. Bu hal "tromboemboliya" adlanır. Nəticədə beyin damarlarında insult, ürək damarlarında infarkt və ya ətraflarda qanqrena yaranması mümkündür.
Error get alias
Damarda tromb yarananda nə etməli?
Əgər damarda tromb şübhəsi varsa, təcili olaraq damar həkiminə müraciət edilməlidir. Diaqnostik məqsədlə Doppler ultrasəs müayinəsi aparılır. Müalicə planı cərrahi müdaxilə və ya qan durulaşdırıcı dərmanlardan ibarət ola bilər. Dərman müalicəsi bir neçə ay və ya ömür boyu davam edə bilər. Müntəzəm analizlər müalicənin təhlükəsizliyini təmin edir.
Əgər damarda tromb şübhəsi varsa, təcili olaraq damar həkiminə müraciət edilməlidir. Diaqnostik məqsədlə Doppler ultrasəs müayinəsi aparılır. Müalicə planı cərrahi müdaxilə və ya qan durulaşdırıcı dərmanlardan ibarət ola bilər. Dərman müalicəsi bir neçə ay və ya ömür boyu davam edə bilər. Müntəzəm analizlər müalicənin təhlükəsizliyini təmin edir.
Damarda tromb necə qarşısı alınır?
Profilaktika üçün düzgün qidalanma və aktiv həyat tərzi vacibdir. Qan dövranını yaxşılaşdırmaq və xolesterini azaltmaq məqsədilə rasionda meyvə, tərəvəz, az yağlı məhsullar, zeytun yağı və yaşıl çay yer almalıdır.
Hər gün ən azı 30 dəqiqəlik fiziki aktivlik – piyada gəzinti, velosiped sürmək və ya sadə gimnastika məşqləri damarda tromb riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
Profilaktika üçün düzgün qidalanma və aktiv həyat tərzi vacibdir. Qan dövranını yaxşılaşdırmaq və xolesterini azaltmaq məqsədilə rasionda meyvə, tərəvəz, az yağlı məhsullar, zeytun yağı və yaşıl çay yer almalıdır.
Hər gün ən azı 30 dəqiqəlik fiziki aktivlik – piyada gəzinti, velosiped sürmək və ya sadə gimnastika məşqləri damarda tromb riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
Zərərli vərdişlərdən imtina, səyahətlər zamanı rahat geyim seçmək və hərəkətsiz qalmamaq da önəmlidir.
Əməliyyatdan sonra tətbiq edilən profilaktik tədbirlər xəstənin fərdi vəziyyətindən asılıdır – burada varikoz corabları, fizioterapiya və antikoaqulyantlar istifadə olunur.
Sonda qeyd edilməlidir ki, düzgün aparılan profilaktika damarda tromb ilə bağlı ağırlaşmaların 85%-nin qarşısını ala bilər. Bunun üçün isə uzunmüddətli rejimə əməl etmək mütləqdir.
Əməliyyatdan sonra tətbiq edilən profilaktik tədbirlər xəstənin fərdi vəziyyətindən asılıdır – burada varikoz corabları, fizioterapiya və antikoaqulyantlar istifadə olunur.
Sonda qeyd edilməlidir ki, düzgün aparılan profilaktika damarda tromb ilə bağlı ağırlaşmaların 85%-nin qarşısını ala bilər. Bunun üçün isə uzunmüddətli rejimə əməl etmək mütləqdir.
Error get alias