FLEBOLOQ
NEDİR
NEDİR
Fleboloq nedir sualının cavabı – venoz damar xəstəliklərinin erkən aşkarlanması və müalicəsində ixtisaslaşmış mütəxəssis
Fleboloq nedir və bu ixtisas sahibi nələri müalicə edir?
Fleboloq – yalnız venoz damar sistemi ilə məşğul olan, əsasən aşağı ətraflardakı damar pozuntularını araşdıran və müalicə edən yüksək ixtisaslı həkimdir. Onun əsas vəzifəsi bədəndəki venaların vəziyyətini qiymətləndirmək, xəstəlikləri vaxtında aşkar etmək və uyğun müalicə metodlarını tətbiq etməklə ağırlaşmaların qarşısını almaqdır. Fleboloji problemlər uzun müddət simptomsuz keçə bilər və yalnız ciddi narahatlıqlar yarandıqda ortaya çıxar. Buna görə də belə həkimlər profilaktik baxımdan da əhəmiyyətli rol oynayırlar.
Fleboloq – yalnız venoz damar sistemi ilə məşğul olan, əsasən aşağı ətraflardakı damar pozuntularını araşdıran və müalicə edən yüksək ixtisaslı həkimdir. Onun əsas vəzifəsi bədəndəki venaların vəziyyətini qiymətləndirmək, xəstəlikləri vaxtında aşkar etmək və uyğun müalicə metodlarını tətbiq etməklə ağırlaşmaların qarşısını almaqdır. Fleboloji problemlər uzun müddət simptomsuz keçə bilər və yalnız ciddi narahatlıqlar yarandıqda ortaya çıxar. Buna görə də belə həkimlər profilaktik baxımdan da əhəmiyyətli rol oynayırlar.
Fleboloq hansı xəstəlikləri müalicə edir?
Fleboloq tərəfindən müalicə olunan damar patologiyaları arasında ən geniş yayılmış olanı varikoz, yəni damar genişlənməsidir. Bundan əlavə, tromboflebit (iltihablı damar trombozu), flebit (ven divarının iltihabı), xroniki venoz çatışmazlıq, dərin damar trombozu və trofik xora kimi hallarla da məhz bu sahənin həkimləri məşğul olurlar. Bəzi hallarda bu xəstəliklər ağrılı və təhlükəli vəziyyətlərə gətirib çıxara bilər, hətta xəstənin hərəkət qabiliyyətini də məhdudlaşdıra bilər.
Fleboloq tərəfindən müalicə olunan damar patologiyaları arasında ən geniş yayılmış olanı varikoz, yəni damar genişlənməsidir. Bundan əlavə, tromboflebit (iltihablı damar trombozu), flebit (ven divarının iltihabı), xroniki venoz çatışmazlıq, dərin damar trombozu və trofik xora kimi hallarla da məhz bu sahənin həkimləri məşğul olurlar. Bəzi hallarda bu xəstəliklər ağrılı və təhlükəli vəziyyətlərə gətirib çıxara bilər, hətta xəstənin hərəkət qabiliyyətini də məhdudlaşdıra bilər.
Fleboloq və damar cərrahı arasındakı fərq
Bir çox insan bu iki ixtisası bir-birindən fərqləndirməkdə çətinlik çəkir. Halbuki damar cərrahı orqanizmin istənilən hissəsində yerləşən damarların – həm venaların, həm də arteriyaların doğuşdan və sonradan yaranan problemləri ilə məşğuldur. Fleboloq isə yalnız aşağı ətraf venaları üzrə ixtisaslaşmış mütəxəssisdir. Onun əsas fəaliyyəti ayaq damarlarının problemlərinin diaqnostikası və müalicəsinə yönəlib. Bəzi hallarda isə fleboloqlar əlavə təhsil alaraq damar cərrahı kimi də fəaliyyət göstərə bilirlər.
Bir çox insan bu iki ixtisası bir-birindən fərqləndirməkdə çətinlik çəkir. Halbuki damar cərrahı orqanizmin istənilən hissəsində yerləşən damarların – həm venaların, həm də arteriyaların doğuşdan və sonradan yaranan problemləri ilə məşğuldur. Fleboloq isə yalnız aşağı ətraf venaları üzrə ixtisaslaşmış mütəxəssisdir. Onun əsas fəaliyyəti ayaq damarlarının problemlərinin diaqnostikası və müalicəsinə yönəlib. Bəzi hallarda isə fleboloqlar əlavə təhsil alaraq damar cərrahı kimi də fəaliyyət göstərə bilirlər.
Fleboloqa müraciət üçün səbəblər nələrdir?
Fiziki gərginlik olmadan belə ayaqlarda şişkinlik, ağrı, ağırlıq hissi və qıcolmalar yaranırsa, bu artıq venoz sistemin siqnalıdır. Xüsusən də axşama doğru baldır və pəncə nahiyəsində şişkinliklərin artması, dəridə tündləşmə, damar ulduzcuqları və piqment ləkələri kimi əlamətlər yaranarsa, bu zaman dərhal fleboloq müayinəsinə ehtiyac duyulur. Damarlar üzərində düyünlər, qabarıqlıq və qıvrımlıq da gecikmiş varikozun göstəriciləridir. İltihabla müşahidə olunan tromboflebit isə daha təhlükəli hal sayılır və həkimin müdaxiləsi vacibdir.
Fiziki gərginlik olmadan belə ayaqlarda şişkinlik, ağrı, ağırlıq hissi və qıcolmalar yaranırsa, bu artıq venoz sistemin siqnalıdır. Xüsusən də axşama doğru baldır və pəncə nahiyəsində şişkinliklərin artması, dəridə tündləşmə, damar ulduzcuqları və piqment ləkələri kimi əlamətlər yaranarsa, bu zaman dərhal fleboloq müayinəsinə ehtiyac duyulur. Damarlar üzərində düyünlər, qabarıqlıq və qıvrımlıq da gecikmiş varikozun göstəriciləridir. İltihabla müşahidə olunan tromboflebit isə daha təhlükəli hal sayılır və həkimin müdaxiləsi vacibdir.
Fleboloq hansı diaqnostika üsullarından istifadə edir?
İlkin qəbul zamanı həkim pasiyentin şikayətlərini dinləyir, ailə tarixçəsini və həyat tərzini təhlil edir. Bundan sonra vizual baxışla ayaqlarda hər hansı dəyişikliklərə diqqət yetirilir və əl ilə müayinə (palpasiya) aparılır. Amma dəqiq diaqnoz üçün Doppler ultrasəs müayinəsi vacibdir. Bu metodla damarların keçiciliyi, venoz qapaqların funksiyası və qan axınının istiqaməti təyin edilir. Eyni zamanda qanın laxtalanma səviyyəsini ölçən koaquloqramma da tətbiq oluna bilər.
Fleboloji müalicə metodları hansılardır?
Fleboloji problemlər yüngül mərhələdə olduqda daha az invaziv üsullarla aradan qaldırıla bilər. Belə hallarda skleroterapiya və ClaCS texnologiyası (kriolazerkrioskleroterapiya) effektiv hesab olunur. Bu prosedurlar ambulator şəkildə və minimal narahatlıqla icra olunur. Xəstəlik irəliləmiş mərhələyə çatdıqda isə lazerlə əməliyyat və ya digər cərrahi üsullar tətbiq olunur. Bütün müalicə metodları fərdi yanaşma əsasında seçilir və müayinənin nəticələrinə uyğun planlaşdırılır.
Kimlər mütəmadi olaraq fleboloq müayinəsindən keçməlidir?
Aşağıdakı kateqoriyaya aid olan şəxslər ildə ən az bir dəfə fleboloqa müraciət etməlidirlər:
Peşəkar fleboloq necə seçilməlidir?
Doğru həkim seçimi müalicənin uğurla nəticələnməsi baxımından çox önəmlidir. Fleboloqun təhsili bu sahəyə uyğun olmalı, eyni zamanda onun Doppler müayinəsini özünün aparmaq bacarığı üstünlük sayılır. Həkimin təcrübəsi, keçirdiyi uğurlu əməliyyatlar, müasir tibbi texnologiyalardan istifadə etməsi və işlədiyi tibb müəssisəsinin texniki təchizatı da nəzərə alınmalıdır. Pasiyent rəyləri və tövsiyələr də seçim zamanı diqqətə alınmalıdır.
Unutmayaq ki, damar sistemi orqanizmin mühüm hissəsidir və bu sistemdə baş verən pozuntular vaxtında aşkarlanmadıqda daha ciddi nəticələrə gətirib çıxara bilər. Məhz bu səbəbdən fleboloq nedir sualının cavabını bilmək və ixtisaslı həkimə vaxtında müraciət etmək sağlam həyat üçün önəmlidir.
İlkin qəbul zamanı həkim pasiyentin şikayətlərini dinləyir, ailə tarixçəsini və həyat tərzini təhlil edir. Bundan sonra vizual baxışla ayaqlarda hər hansı dəyişikliklərə diqqət yetirilir və əl ilə müayinə (palpasiya) aparılır. Amma dəqiq diaqnoz üçün Doppler ultrasəs müayinəsi vacibdir. Bu metodla damarların keçiciliyi, venoz qapaqların funksiyası və qan axınının istiqaməti təyin edilir. Eyni zamanda qanın laxtalanma səviyyəsini ölçən koaquloqramma da tətbiq oluna bilər.
Fleboloji müalicə metodları hansılardır?
Fleboloji problemlər yüngül mərhələdə olduqda daha az invaziv üsullarla aradan qaldırıla bilər. Belə hallarda skleroterapiya və ClaCS texnologiyası (kriolazerkrioskleroterapiya) effektiv hesab olunur. Bu prosedurlar ambulator şəkildə və minimal narahatlıqla icra olunur. Xəstəlik irəliləmiş mərhələyə çatdıqda isə lazerlə əməliyyat və ya digər cərrahi üsullar tətbiq olunur. Bütün müalicə metodları fərdi yanaşma əsasında seçilir və müayinənin nəticələrinə uyğun planlaşdırılır.
Kimlər mütəmadi olaraq fleboloq müayinəsindən keçməlidir?
Aşağıdakı kateqoriyaya aid olan şəxslər ildə ən az bir dəfə fleboloqa müraciət etməlidirlər:
- Ayaqüstü və ya uzun müddət oturaq işlə məşğul olanlar;
- Hərəkətsiz həyat tərzi keçirənlər;
- Hamilə qadınlar və doğuşdan sonrakı dövrdə olanlar;
- Artıq çəkidən əziyyət çəkən insanlar;
- Ailəsində varikoz və digər damar problemləri olanlar;
- Siqaret, alkoqol və düzgün olmayan qidalanma vərdişləri olanlar.
Peşəkar fleboloq necə seçilməlidir?
Doğru həkim seçimi müalicənin uğurla nəticələnməsi baxımından çox önəmlidir. Fleboloqun təhsili bu sahəyə uyğun olmalı, eyni zamanda onun Doppler müayinəsini özünün aparmaq bacarığı üstünlük sayılır. Həkimin təcrübəsi, keçirdiyi uğurlu əməliyyatlar, müasir tibbi texnologiyalardan istifadə etməsi və işlədiyi tibb müəssisəsinin texniki təchizatı da nəzərə alınmalıdır. Pasiyent rəyləri və tövsiyələr də seçim zamanı diqqətə alınmalıdır.
Unutmayaq ki, damar sistemi orqanizmin mühüm hissəsidir və bu sistemdə baş verən pozuntular vaxtında aşkarlanmadıqda daha ciddi nəticələrə gətirib çıxara bilər. Məhz bu səbəbdən fleboloq nedir sualının cavabını bilmək və ixtisaslı həkimə vaxtında müraciət etmək sağlam həyat üçün önəmlidir.
DİGƏR MÖVZULAR